صفحه کلید پیشرفته
صفحه‌کلید پیشرفته:
یک بار دیگر گوگل به ارتقای صفحه کلید خود پرداخت با این تفاوت که این مرتبه تفاوت‌ها آشکارتر بودند. برای نخستین مرتبه از نسخه کیک یزدی به بعد، طراحی و رنگ‌بندیی کلیدها تغییر کرده است. همچنین پشتیبانی از قابلیت چند لمسی نیز ارتقا یافته و به کاربر اجازه می‌داد تا از ترکیبی از کلیدها استفاده کند و به کاراکترهای ثانویه‌ی صفحه کلید دسترسی داشته باشد.
ابزارهای بهتر برای مدیریت دستگاه و کارایی بالاتر باتری:
سیستم عامل اندروید از آنجایی که کارایی بالایی از خود در انجام امور چند وظیفه‌ای نشان می‌دهد، مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. در اندروید نرم‌افزارها می‌توانند آزادانه در پشت زمینه فعال باشند، به همین خاطر همیشه مشکل مصرف انرژی باتری وجود داشته است. به خصوص اگر کاربر برنامه‌هایی را به کار گیرد که به طور حرفه‌ای طراحی نشده باشند این خطر محتمل‌تر است. نان زنجبیلی این امکان را به کاربر می‌دهد تا برنامه‌های جدیدی که مصرف زیاد انرژی دارند را تشخیص داده و در صورت تمایل نسبت به حذف آنها اقدام کند.
پشتیبانی از دوربین مکالمه تصویری:
گرچه تا اواسط سال 2010 میلادی طول کشید تا سرویس Google Talk از قابلیت چت ویدئویی بهره‌مند شود، اما نان زنجبیلی زیرساخت لازم برای پشتیبانی از این امکان را دارا می‌باشد و می‌تواند به خوبی از دوربین‌های چندگانه در یک دستگاه پشتیبانی کند. گوگل نیز با هوشمندی و دور‌اندیشی سخت‌افزار این دوربین‌ها را از قبل در گوشی Nexus S جای داده بود گرچه تا مدت‌ها کاربران نمی‌توانستند از آن استفاده کنند!
گوگل از عرضه نان زنجبیلی به عنوان فرصتی برای سفت کردن جای پای خود در بازار بازی‌های ویدئویی بر بستر تلفن‌های همراه بهره‌برداری کرد
از دیگر قابلیت‌های تازه‌ی نان زنجبیلی می‌توان به این موضوع اشاره کرد که در این نسخه گوگل توجه خود را بیشتر به توسعه دهندگان معطوف ساخته بود تا کاربران نهایی. برای اثبات این ادعا می‌توان به پشتیبانی از NFC اشاره کرد که در گوشی Nexus S وجود داشت. البته تا ماه‌ها، این قابلیت کارایی چندانی نداشت و تنها در برخی مراکز می‌شد از آن استفاده کرد. اما بعدتر گوگل از نسخه‌ی Sprint گوشی Nexus S برای راه‌اندازی کیف پول خود بهره برد، سیستم پرداخت ویژه‌ی موبایل که بسیاری از شرکت‌ها معتقدند آینده‌ی فناوری NFC در گروی آن خواهد بود و نان زنجبیلی زیرساخت لازم برای نیل به این مهم را دارا می باشد.
گوگل همچنین از عرضه نان زنجبیلی به عنوان فرصتی برای سفت کردن جای پای خود در بازار بازی‌های ویدئویی بر بستر تلفن‌های همراه بهره‌برداری کرد. در نسخه جدید به توسعه دهندگان اجازه‌ی دسترسی سطح پایین به مواردی چون صوت، کنترل وسیله، گرافیک و ذخیره‌سازی داده‌ها اعطا شده است، که به آنها امکان می‌دهد تا کدهایی بنویسند که نسبتا سریع‌تر عمل کرده و کلید موفقیت آنها برای ورود به بازار بازی‌های سه‌بعدی باشد.
نسخه 3.0 یا «شانه عسل»
اندروید نسخه 3 را می‌توان پدیده‌ای عجیب و کم نظیر دانست. سیستم عاملی که در حقیقت برای گوشی‌های هوشمند تلفن همراه نوشته شده بود، حالا توجه خود را به تبلت‌ها معطوف ساخته بود. به همین منظور گوگل رجعتی به موتورولا کرد، همان شرکتی که در ارائه اندروید 2.0 همکاری خوب و سازنده‌ای با آن داشت. آنها قصد داشتند تا دستگاهی در خانواده‌ی نکسوس بسازند تا کلیه قابلیت‌های برتر اندروید 3.0 را داشته باشد. که نهایتاً این همکاری به تولید تبلت Xoom منتج شد.
اندروید نسخه 3 را می‌توان پدیده‌ای عجیب و کم نظیر دانست. سیستم عاملی که در حقیقت برای گوشی‌های هوشمند تلفن همراه نوشته شده بود، حالا توجه خود را به تبلت‌ها معطوف ساخته بود
برخی از قابلیت‌های شانه عسل یا Honeycomb عبارتند از:
جایگزینی تم رنگی آبی به جای سبز:
رنگ سبز را می‌توان برای همیشه نماد اندروید دانست. لوگوی اندروید سبز روشن است و سایت رسمی این سیستم‌عامل نزد گوگل نیز به همین رنگ‌بندی مزین شده است. در این نسخه از اندروید گرچه رنگ سبز به کار گرفته شده است، اما از رنگ آبی زیبایی برای نشانگر میزان انرژی موجود در باتری و قدرت سیگنال بهره برداری شده است. ابزارک ساعت و مجموعه‌ی رنگ‌های به کار گرفته شده در بخش‌های مختلف نیز دارای تم رنگی آبی هستند.
بازطراحی صفحه خانگی و محل قرارگیری ابزارک‌ها:
به جای آنکه ابزارک‌ها را از بین فهرستی از آنها انتخاب کنید، شانه عسل محیط کاربرپسندتری را در نظر گرفته و قادر است تا پیش‌نمایشی از ماحصل نهایی را نیز برای هر یک از ابزارک‌های موجود نمایش دهد و به محظ آنکه کاربر ویجت مورد نظر خود را انتخاب نماید، می‌تواند آن را در یکی از پنج صفحه آغازین در نظر گرفته شده برای سیستم جای دهد. حتی وی می‌تواند نمای کوچک شده‌ی هر پنج پنل را در یک نظر دیده و صفحه مورد علاقه خود را برای ابزارک مزبور انتخاب نماید. گرچه اندروید همیشه از یک صفحه چهارخانه‌ی نامرئی برای جای دادن ابزارک‌ها بهره می‌برد، شانه عسل راه بهتری را در پیش گرفته است. بدین ترتیب زمانیکه کاربر یک ویجت خاص را انتخاب می‌کند، قادر است تا فضایی که اشغال می‌کند را ارزیابی کرده و با چشم باز آن را انتخاب نماید.
مرگ دکمه‌های فیزیکی:
در تبلت‌های مجهز به اندروید شانه عسل نیازی به دکمه‌های فیزیکی بر روی دستگاه و قابلیت‌هایی نظیر جستجو، منوها، خانه و بازگشت نیست. دکمه‌های مجازی اندروید 3 در نوار ویژه‌ای به نام نوار سیستمی (System Bar) جای می‌گیرند که در پایین صفحه نمایش قرار دارد. از آنجایی که این کلیدها مجازی هستند، سیستم عامل با انعطاف‌پذیری بیشتری می‌تواند آنها را نمایش داده یا مخفی نماید یا اینکه با توجه به فعالیت جاری آنها را تغییر دهد. از طرف دیگر این موضوع برای توسعه‌دهندگان سخت‌افزاری نیز بهتر است چرا که قادرند فضای بیشتری را به صفحه نمایش اختصاص دهند.
بهینه‌سازی قابلیت چندوظیفه‌ای:
در نسخه جدید اندروید قابلیت چندوظیفه‌ای به طرز بسیار خوبی بهبود یافته است. دکمه مجازی «برنامه‌های اخیر» (Recent Apps) که در پایین صفحه قرار گرفته است نشانگر فهرستی از برنامه‌های فعال (باز) است و همچنین محتویات صفحه‌ی هر یک از این برنامه‌ها را نشان می‌دهد. در نان زنجبیلی و پیش از آن، مشاهده‌ی برنامه‌های اخیر مستلزم نگهداشتن طولانی مدت دکمه خانه می‌شد، موردی که اغلب کاربران از آن بی‌اطلاع بوده یا آن را انجام نمی‌دادند، تازه این لیست تنها حاوی آیکن برنامه‌ها بود.
نمونه‌ای تازه از چینش برنامه‌ها:
شانه عسل با معرفی مفهوم تازه‌ای با عنوان «نوار فرمان» (Action Bar) همراه بود. بدین ترتیب یک نوار برای همیشه در بالای صفحه‌ی هر یک از برنامه‌ها جای می‌گرفت و توسعه دهندگان قادر بودند با استفاده از آن مواردی که بیشترین استفاده از آنها صورت گرفته را به مخاطب خود نشان دهند؛ که شامل گزینه‌ها، منوها و مواردی از این دست می‌شود به گونه‌ای که می‌توان آن را نوعی نوار وضعیت برای برنامه‌ها در نظر بگیریم. از این گذشته، شانه عسل با معرفی پشتیبانی از برنامه‌های چند ستونه چشم‌انداز بهتری را برای آینده‌ی سیستم عامل تبلت‌ها پیش‌روی ما قرار داد.
اندروید 3.1 و 3.2 با عنوان یکسان هر یک نسخه‌های اصلاحی بودند که برای اندروید 3.0 منتشر شدند. با این حال هر یک از این نسخه‌ها توانستند قابلیت‌های مهمی را از خود نشان دهند که به خصوص برای تبلت‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بودند. در نسخه 3.1 پشتیبانی از ویجت‌های صفحات خانگی قابل، تغییر ارائه شد (برای این منظور نشانه‌ی لنگر مانند ویژه‌ای نمایش داده می‌شد که کاربر می‌توانست برای ارزیابی اندازه از آن کمک بگیرد).
نسخه 4.0 یا «ساندویچ بستنی»
این نسخه از اندروید را اولین بار در گوشی Galaxy Nexus مشاهده کردیم، که رجعتی به برنامه نکسوس گوگل و همکاری مجدد این شرکت با سامسونگ کره جنوبی است. کمتر از یک سال قبل از آن این دو شرکت، گوشی Nexus S را همراه با اندروید نان زنجبیلی ارائه کرده بودند.
ساندویچ بستنی یا Ice Cream Sandwich را می‌توان بی شک بزرگترین تغییر اندروید در حوزه گوشی‌های هوشمند به شمار آورد
ساندویچ بستنی یا Ice Cream Sandwich را می‌توان بی شک بزرگترین تغییر اندروید در حوزه گوشی‌های هوشمند به شمار آورد.
البته بسیاری از قابلیت‌های جدید آن و طراحی اجزایش در زمان اندروید شانه عسل آغاز شد، دارای دکمه‌های مجازی است و تم رنگی آن از سبز به آبی گراییده شده است. از این گذشته به خوبی از ویجت‌ها و قابلیت چند وظیفه‌ای پشتیبانی می‌کند و قابلیت نمایش بندانگشتی لیست برنامه‌های باز به آن اضافه شده است.
کاربران همیشگی اندروید با فونت‌های بکار گرفته شده در این سیستم‌عامل به خوبی آشنایی دارند. گوگل برای ارائه حس بهتر به کاربرانش در این نسخه از فونت تازه‌ای با نام Roboto استفاده کرده است که قرار است به خوبی با صفحات نمایش با کیفیت امروزی همراه شد و به قول ماتیاس دوآرت (Matias Duarte)، مدیر طراحی پروژه اندروید، «حس بهتر آزادی و حجم بالای اطلاعات موجود را به کاربران ساندویچ بستنی ببخشد».
یکی از خصوصیات ویژه‌ی اندروید همان پنجره‌ی اعلانات است که با وجود تغییر و بروزرسانی در طراحی هنوز یکی از ویژگی‌های مهم این سیستم عامل به شمار می‌رود. در نسخه‌های پیشین کاربر تنها می‌توانست کلیه اطلاع‌رسانی‌های نمایش داده شده را پاک کند، در حالی که در این نسخه می‌تواند موارد دلخواه را پاک کرده یا اینکه کلیه آنها را از صفحه حذف کند.
گوگل خیلی بی سر و صدا مشغول بهبود صفحه کلید مجازی خود از زمان ارائه در نسخه کیک یزدی به بعد بود و در حقیقت می‌توان این مورد را یکی از مهمترین پیشرفت‌های نسخه ساندویچ بستنی به حساب آورد. طراحی فیزیکی و قالب کلیدها تا حد زیادی بدون تغییر باقی مانده است، اما اقدامات اصلاحی به خصوص در زمینه غلط یاب متن و پیشرفت در زمینه هوش مصنوعی و ارائه پیشنهاد لغات است. از این پس بود که وارد کردن متن، پشتیبانی از کلیپ‌بورد و کیفیت صفحه کلید مجازی اینچنین پیشرفته شد و مانند سایر برنامه‌های مشابه در بازار گردید.
برخی دیگر از قابلیت‌های تازه‌ی این نسخه از سیستم عامل اندروید عبارتند از:
ارتقای صفحه خانگی:
همانطور که اشاره شد، صفحه خانگی بسیاری از قابلیت‌های نسخه شانه عسل را در خود دارد و قابلیت‌های دیگری به آن اضافه شده است. از این پس می‌توان به سادگی و با کشیدن و رها کردن آیکون‌ها بر روی هم یک پوشه‌ی جدید ایجاد نمود. صفحه خانگی حتی دارای یک کادر ویژه برای موارد دلخواه است که به Favorites Tray معروف است.
میانبر برنامه‌های تلفن و مرورگر به طور دائمی به پایین صفحه متصل شده است. کادر مزبور نیز به کاربر اجازه می‌دهد تا میانبر برنامه‌های دلخواه را به آن منتقل کند. (که این میانبرها می‌تواند شامل برنامه‌های Phone ،People، پیام‌رسان (Messaging)، مرورگر با هر مورد دیگری باشد).
قابلیت Android Beam:
پشتیبانی از فناوری NFC پس از عرضه نسخه‌ی نان زنجبیلی و گوشی Nexus S بسیار چشمگیر شد اما به جز برنامه Google Wallet مورد کاربردی و عملی دیگری را نمی‌توان در این بین برشمرد که بتواند از چنین قابلیت‌هایی بهره ببرد. در این بین ICS نظر به تغییر این رویه دارد و به همین منظور قابلیت Android Beam را اضافه کرده است که به دو گوشی دارای چنین برنامه‌ای اجازه می‌دهد تا انتقال داده‌ها را به سادگی انجام دهند.
قفل تشخیص چهره:
علاوه بر قفل‌های الگویی و کلمه عبور که بر روی گوشی‌های اندرویدی قبلی نیز موجود بود، اندروید 4.0 قابلیت جدید قفل چهره را نیز ارائه کرده است، که در آن از دوربین مکالمه تصویری برای تشخیص چهره مالک گجت استفاده می‌شود. این یکی از جدیدترین قابلیت‌های اندروید ساندویچ بستنی است که بر امنیت استفاده از این گوشی‌ها افزوده است.
تحلیل میزان استفاده از پهنای باند:
همانطور که اندروید نان زنجبیلی مصرف بهینه انرژی باتری را مد نظر داشت، در اندروید 4.0 نیز همین اتفاق برای استفاده از پهنای باند صورت گرفته است. بدین ترتیب کاربر قادر خواهد بود تا میزان مصرف پهنای باند هر یک از برنامه ها را به صورت منفرد یا کلی تحلیل نموده و زیر نظر بگیرد.
برنامه‌ی جدید تقویم و مدیریت ایمیل:
برنامه جیمیل در اندروید 4.0 با بازطراحی مواجه شده و تجربه‌ی تازه‌ای را به کاربر خود اهدا می‌کند، از این پس این برنامه از قابلیت Action Bar پشتیبانی خواهد کرد. برنامه تقویم (Calendar) نیز برای نخستین بار رویکردی یکپارچه را در پیش خواهد گرفت که برای افرادی که به دنبال استفاده از چندین حساب کاربری در یک برنامه هستند گزینه‌ی خوب و قابل قبولی است.
نسخه 4.1 یا «آبنبات پاستیلی»
گوگل در نشست I/O سال 2012 از نسخه 4.1 سیستم عامل اندروید خود پرده برداری کرد. قابلیت‌های این نسخه نیز بسیار فراتر از آن عدد 0.1 است و می‌توان به نسبت نسخه ساندویچ بستنی ویژگی‌های بسیار بیشتری را در آن یافت. آبنبات پاستیلی یا Jelly Bean را می‌توان بازتعریف استراتژی گوگل در بازار تبلت‌ها دانست چرا که این نسخه از اندروید بر روی تبلت Nexus 7 ایسوس نصب شده است. از سوی دیگر با طراحی مجدد اجزای گوناگون، این آبنبات پاستیلی خوشمزه می‌تواند ارائه‌گر تجربه‌ی جدیدی به کاربران باشد.
آبنبات پاستیلی یا Jelly Bean را می‌توان بازتعریف استراتژی گوگل در بازار تبلت‌ها دانست چرا که این نسخه از اندروید بر روی تبلت Nexus 7 ایسوس نصب شده است
بیایید نیم نگاهی به این نسخه از سیستم‌عامل موبایل گوگل بیاندازیم و از صفحه‌ی خانگی بررسی را آغاز کنیم. در این بخش به نظر نمی‌رسد که تغییر محسوسی وجود داشته باشد، اما با نگاهی موشکافانه درمی‌یابیم که بهینه سازی‌هایی صورت پذیرفته است. (نشانگر ماوس را برروی تصویر بالا نگه دارید!) از این گذشته گوگل مدعی است که قابلیت‌های بصری و لمسی این سیستم عامل را با بکارگیری واحد گرافیک سه‌گانه ارتقا داده و بدین ترتیب بازنگاری کلیه تصاویر گرافیکی را به 16 میلی ثانیه تقلیل داده است. این برنامه در جهت حرکت نرم و روان در بین منوها و صفحات صورت پذیرفت، به «پروژه کَره» معروف شد. از این گذشته آنها مدعی انجام تغییرات مثبتی در بخش لمسی و ورود اطلاعات دستگاه هستند. از زمان ارائه اندروید، کارایی این سیستم عامل همیشه از نظر بخش لمسی عقب‌تر از iOS اپل بوده است، اما به نظر می‌رسد که گوگل می‌کوشد تا این اختلاف را از بین ببرد.
Google Now ویژگی بسیار مهمی است در نسخه ۴.۱ اندروید معرفی شد
بی‌شک Google Now یکی از بزرگترین و مهمترین بلندپروازی‌های گوگل است. اندروید هم‌اکنون به عنوان یک پلتفرم کامل محسوب می‌شود که قادر به پردازش انواع داده‌ها، زمانبدی امور، مکان، زمان و... است.
این سیستم عامل همچنین با بهره از زبان طبیعی برای جستجوهای خود و استفاده از طبیعی‌ترین سیستم گفتار به متن موجود بیشترین کارایی را به کاربران خویش بخشیده است. با آبنبات پاستیلی، برای نخستین بار کاربر حتی می‌توانند به صورت آفلاین نیز از قابلیت گفتار به متن بهره ببرد و این بدان معنی است که دیگر برای این منظور نیازی به اتصال به شبکه اینترنت نیست.
از دیگر قابلیت‌های اندروید 4.1 (آبناب پاستیلی) می‌توان به این موارد اشاره کرد:
بازطراحی فونت Roboto:
فونت خاص و زیبای اندروید که نخستین بار در اندروید 4.0 به کار گرفته شد دوباره دست‌خوش تغییر شده است. طراحی جدید آن در کل این رابط گرافیکی به کار گرفته شده است و برای نمونه در بخش Google Now از فونت ایتالیک آن استفاده می‌شود که حس تازه‌ای را به کاربر هدیه می‌کند.
توسعه و دستورپذیری بخش اعلانات:
سالها است که اندروید بهترین و انعطاف‌پذیرترین بخش اعلانات را داشته است که در اندروید 4.1 شاهد تقویت و کارایی بیش از پیش آن هستیم. بدین ترتیب توسعه دهندگان قادر به ایجاد بخش اعلاناتی پویا هستند که می‌تواند توسعه یافته و اطلاعات بیشتر و کنترل بالاتری را حتی بدون گشودن نرم‌افزارها در اختیار کاربر قراردهد. بخش اعلانات را می‌توان به صورت برنامه به برنامه نیز پیش‌برد، قابلیت کاربردی که نخستین بار در iOS 5 اپل از آن پرده‌برداری شد.
انعطاف‌پذیری ویجت‌ها:
قابلیت تغییر اندازه‌ی ویجت‌های صفحه خانگی نخستین مرتبه در اندروید 3.1 ارائه شد و این قابلیت در آبنبات پاستیلی بسیار توسعه یافته و کاربردی‌تر شد، به گونه‌ای که می‌توان آن را به صورت پویا تغییر اندازه داد. در این نسخه کاربر می‌تواند چندین ویجت را در یک صفحه جای دهد، چرا که با اضافه شدن ویجت جدید سایز کل ویجت‌های درون صفحه کوچک می‌شود تا فضای کافی به وجود آید. این قابلیت برای آیکون‌ها وجود ندارد.
پیش‌بینی متون:
تاکنون گوگل صفحه کلید مجازی اندروید را در هر نسخه از این سیستم عامل با تغییرات بسیار همراه کرده است. موضوعی که در اغلب گوشی‌ها به چشم نخورده است چرا که OEMها یا همان شرکای سخت‌افزاری نسخه تغییر یافته‌ی خود را بر بستر گجت منتشر می‌کنند. این بار، رویکرد اصلاحی متون تایپ شده از تشخیص غلط املایی کلمات به پیش بینی آنها معطوف شده است، قابلیتی که قرار است در گوشی‌های بلک‌بری 10 نیز باشد. حال صفحه کلید اندروید نیز می‌کوشد تا با بررسی نوشته‌های شما در مدتی خاص با بهره از قابلیت هوش مصنوعی، کلمات بعدی که در ذهن شما وجود دارد را حدس زده و در نوشتن متون یاری‌تان کند.
اندروید 4.2 با همان نام آبنبات پاستیلی
گوگل به همراه تلفن نکسوس ۴ و تبلت نکسوس ۱۰ از سیستم‌عامل اندروید 4.2 نیز پرده برداری کرد. گوکل اندروید 4.2 را «طعم تازه‌ای از آبنبات پاستیلی» می‌نامد و دلیل آن هم شباهت زیاد این نسخه نسبت به اندروید 4.1 است. اما این بدین معنی نیست که اندروید 4.2 فاقد قابلیت‌های اساسی و تازه است. در ادامه لیستی از قابلیت‌های جدید اندروید 4.2 را مشاهده می کنید:
اتصال بی‌سیم به تلویزیون از طریق Miracast
مهمترین قابلیت تازه اندروید ۴.۲، پشتیبانی از Miracast است، یک استاندارد برای پروتوکل نمایش وای‌فای که به ابزارهای تازه مانند نکسوس ۴ اجازه می‌دهد تا صدا یا تصویر را به تلویزیون منتقل و در آن پخش کنند. جعبه‌های Miracast برای تلویزیون‌های معمولی وجود دارند و کاربر می‌تواند با خرید آنها ارتباط بین تلفن و تلویزیون را برقرار کند. انتظار می‌رود گوگل این جعبه ها را با قیمت ۹۹ دلار وارد بازار کند. خوشبختانه قرار است به زودی تولیدکنندگان تلویزیون‌ها، سیستم Miracast را در درون محصولات خود جای دهند تا ارتباط بین تلفن و تلویزیون بدون نیاز به جعبه اضافی میسر شود. ال‌جی از همین الان متعهد شده که تلویزیون‌های تولیدی سال ۲۰۱۳ خود را با Miracast روانه بازار کند. این فناوری در اندروید ۴.۲ و برروی تلفن نکسوس ۴ به خوبی عمل می‌کند. به کمک این فناوری کاربر می‌تواند نرم افزار و بازی‌های مورد علاقه خود را برروی صفحه نمایش بزرگ‌تر تلویزیون اجرا نموده و از آن لذت ببرد.
ژست‌های تازه کی‌برد
اندروید ۴.۲ از ژست‌های تایپی تازه‌ای در کی‌برد بهره می‌برد. شما تنها کافی است تا انگشت خود را برروی حروف کلمه مورد نظر خود بکشید، تا سیستم کلمه مورد نظر شما را تشخیص دهد. همانطور که حتما حدس زده‌اید این قابلیت کاملا شبیه به آن چیزی است که پیش‌تر در کی‌برد Swype مشاهده کرده بودیم. علاوه بر این صفحه‌کلید اندروید ۴.۲ بصورت خودکار کلمات مکمل را نیز پیشنهاد می‌دهند. به عنوان مثال شما وقتی با کشیدن انگشتان خود برروی حروف، کلمه Good را تایپ می‌کنید کلمه Morning نیز پیش‌بینی شده و به شما پیشنهاد می‌شود.
عکاسی پاناروما
در نسخه جدید اندروید، حالت پاناروما با نام Photo Sphere اضافه شده است. دوربین به شما کمک می‌کند تا عکس‌های پشت سرهم و مرتبط با هم را گرفته تا یک عکس پاناروما خلق شود. این کار به آسانی هر چه تمام‌تر انجام می‌شود. نتیجه پاناروما نیز در یک عکس مسطح قابل مشاهده خواهد بود.
استفاده چندکاربر از یک تبلت
بالاخره در اندروید ۴.۲ قابلیت پشتیبانی از چند کاربر اضافه شده است، تا بتوانیم بصورت چندنفره و اشتراکی از یک تبلت استفاده کنیم. به این ترتیب هر کاربر نرم‌افزار و اطلاعات شخصی خود را خواهد داشت. گوگل این سیستم را به خوبی پیاده کرده و همه چیز را با دقت در نظر گرفته است. به عنوان مثال اگر یک کاربر یک نرم‌افزار را دانلود کرده باشد، کاربر دیگر مجبور به دانلود مجدد آن نرم‌افزار نیست و براحتی می‌تواند نرم‌افزار دانلود شده را نصب کند. حتی نتایج بازی‌ها نیز برای هر کدام از دو کاربر متفاوت است، مثلا اگر یک کاربر، مراحل مختلف یک بازی را طی کرده باشد، کاربر دیگر نمی‌تواند از امتیاز کاربر اول استفاده نموده و بازی را ادامه دهد.
نکته جالب دیگر در سیستم چندکاربره این است که اگر یک نرم‌افزار را در پس‌زمینه اجرا نموده و سپس با کاربر دیگر لاگین کنید، نرم‌افزار اجرا شده در اکانت کاربر اول به کار خود ادامه می‌دهد، به عنوان مثال اگر دانلود یک فایل را در اکانت کاربر اول شروع کنید و سپس با اکانت دیگری لاگین کنید، عملیات دانلود در پس زمینه ادامه می‌یابد.
از دیگر بهبود‌های قابل ذکر در اندروید ۴.۲ می‌توان به حالت Daydream که شبیه اسکرین‌سیور عمل می‌کند یا قابلیت انجام دستورات، مستقیما در قسمت اطلاع‌رسانی‌ها، امکان بزرگنمایی در هر قسمت از صفحه، اضافه کردن ویجت‌ها در صفحه قفل گوشی و دسترسی سریع به دوربین از طریق صفحه قفل اشاره کرد.
به نظر شما آینده‌ی اندروید چگونه خواهد بود؟ باید منتظر بود و دید که آیا این سیستم‌عامل محبوب می‌تواند رقبا را از صحنه خارج کند یا نه. شرکت گوگل هنوز اطلاع دقیقی درباره‌ی قابلیت‌هایی که برای اندروید بعدی در نظر گرفته اعلام نکرده است، اما آنچه که مشخص است آنکه اندروید می‌کوشد تا حوزه‌ی نفوذ خود را بیش از پیش گسترش داده و در انواع بیشتری از گوشی‌های تلفن همراه و تبلت‌ها جای گیرد. موردی که روی کاغذ عملی خواهد بود اما آیا در واقعیت نیز چنین خواهد شد؟ نظر شما چیست؟
اندروید 4.3 آبنبات پاستیلی
اندروید 4.3 به بهانه معرفی نسل دوم نکسوس 7 که با همکاری ایسوس تولید شده بود معرفی گردید. اندروید 4.3 تغییرات اساسی را ارائه نمی‌داد و فقط چندین بهینه‌سازی در عملکرد سیستم عامل و تعداد محدودی ویژگی جدید در رابط کاربری را شامل می‌گردید.
اندروید 4.3 آبنبات پاستیلی در روز ۲۴ جولای ۲۰۱۳ بر روی نکسوس 7 دوم معرفی گردید. این بروزرسانی فقط شامل برخی ویژگی های جزئی نسبت به نسخه قبلی اندروید است. پشتیبانی از چند کاربر با پروفایل‌های کاملا مجزا یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های اندروید 4.3 است.
گوگل مدت‌ها بود که سعی می‌کرد، تجربه بازی بر روی تبلت‌ها را بهبود بخشد و نسخه 4.3 آبنبات پاستیلی گامی مهم در این راستا محسوب می‌گشت، چرا که این سیستم عامل توان پشتیبانی از استاندارد گرافیکی OpenGL ES 3.0 (یک موتور نرم‌افزاری پیشرفته برای بازی) را با خود به همراه داشت. پس از این بود که اپل نیز پس از مدت کوتاهی با بروزرسانی سیستم عامل iOS، پشتیبانی از این موتور نرم‌افزاری را به دستگاه‌های خود اضافه کرد تا همچنان در صنعت بازی همراه، یکه‌تاز میدان باشد.
سایر قابلیت‌های اندروید 4.3 عبارتند از پشتیبانی از TRIM برای بهبود مدیریت منابع حافظه، بلوتوث هوشمند برای استفاده بهینه‌تر از لوازم جانبی کم مصرف، سیستم صوتی Virtual Sorround، شماره‌گیر هوشمندتر که شماره مدنظر کاربر را پیش‌بینی می کند و سرویس مکان‌یابی مبتنی بر Wi-Fi بهینه‌تر.
اندروید 4.3 در واقع پروژه تکمیل و تصحیح آبنبات پاستیلی بود که بهترین تجربه استفاده از اندروید آبنبات پاستیلی را بر روی دستگاه‌های مختلف ارائه می نمود.
اندروید 4.4 کیت‌کت
اکتبر ۲۰۱۳ زمان معرفی نسخه کاملا جدید و متفاوتی از سیستم عامل خوشمزه اندروید بود. کیت‌کت به همراه گوشی فوق‌العاده قدرتمند نکسوس ۵ معرفی گردید و این اولین باری بود که با همکاری یک برند دیگر، اندروید جدید خود را نام‌گذاری می‌نمود.
نستله، تولیدکننده بیسکوئیت‌های کاکائویی مشهور کیت‌کت به همکاری با گوگل پرداخت و این دو شرکت کمپین‌های تبلیغاتی مشترک بسیاری را نیز برپا نمودند.
اندروید 4.4 مهمترین تحول در ظاهر رابط کاربری سیستم عامل اندروید از زمان ارائه اندروید 4 ساندویچ بستنی، محسوب می‌شد. تم آبی رنگی که در نسخه‌های مختلف آبنبات پاستیلی شاهد آن بودیم به رنگ سفید تغییر کرده بود. آیکون‌ها بزرگ‌تر شده و نوار اطلاع‌رسانی‌ها و دکمه‌های لمسی کنترلی نیز از پس‌زمینه‌ای شفاف بهره می‌بردند. اپلیکیشن SMS حذف شده و وظیفه دریافت و ارسال پیام کوتاه بر عهده اپلیکیشن پیام‌رسان Hangouts قرار داده شده بود. امکان انتخاب اپلیکیشن‌های دیگر به عنوان کلاینت پیامک‌ها نیز امکان‌پذیر بود.
فونت Roboto به کار رفته در اندروید کیت‌کت بازطراحی شده و ظاهری مدرن‌تر را پیدا کرده بود. منوی اپلیکیشن‌ها دچار تغییرات بنیادین شده بود و از همه مهم‌تر Google Now با صفحه خانه اندروید یکپارچه شده بود.
کیت‌کت سیستم عاملی سریع‌تر و بهینه‌تر بوده که مصرف منایع در آن به شکل بهتری صورت می پذیرد
گوگل می‌گوید که «با اندروید کیت‌کت به دنبال ارائه تجربه کاربری عالی برای همه» است.
قابلیت‌های اندروید 4.4 کیت‌کت در استفاده بهینه و حداقلی از منابع سخت‌افزاری منجر به تشویق بیشتر تولیدکنندگان دستگاه‌های اندرویدی برای بروزرسانی دستگاه‌های قدیمی به اندروید کیت‌کت می‌گردد. این مهمترین اقدام گوگل برای حل مشکل بروزرسانی در دستگاه‌های اندرویدی است و انعطاف‌پذیری بالای اندروید کیت‌کت می‌تواند سرآغازی بر پایان مشکل بروزرسانی در اندروید باشد.
اندروید کیت‌کت مجهز به بک ویرایشگر تصویر قدرتمند است که دارای چندین فیلتر پیش‌فرض بوده و امکانات کاربردی زیادی را ارائه می نماید. همچنین تنظیمات حریم خصوصی که از زمان معرفی نسخه 4.3 به اندروید اضافه شده بود در نسخه 4.4 حذف شده است.
مهمترین ویژگی‌های اختصاصی اندروید 4.4 کیت‌کت عبارتند از: یکپارچه شدن Google Now با صفحه خانه، شماره‌گیر هوشمند کاملا جدید که بر اساس نیازهای کاربر تنظیم می‌گردد، اپلیکیشن‌های تمام صفحه به لطف نوار اطلاع‌رسانی و نوار کنترل شفاف، اپلیکیشن یکپارچه هنگ‌اوت برای تمام پیام‌رسانی‌ها، اپلیکیششن‌های «ساعت» و «دانلودها»ی بازطراحی شده، کیبورد جدید و پشتیبانی از Emoji ها و شکلک‌ها، بهینه‌سازی‌هایی در امکانات و بهره‌وری دستگاه‌های اندرویدی (مثل اضافه شدن اپلیکیشن Quicoffice و قابلیت‌های جدید Play Books و Play Newsstand) و پشتیبانی از عکاسی +HDR.
یک بار دیگر گوگل به ارتقای صفحه کلید خود پرداخت با این تفاوت که این مرتبه تفاوت‌ها آشکارتر بودند. برای نخستین مرتبه از نسخه کیک یزدی به بعد، طراحی و رنگ‌بندیی کلیدها تغییر کرده است. همچنین پشتیبانی از قابلیت چند لمسی نیز ارتقا یافته و به کاربر اجازه می‌داد تا از ترکیبی از کلیدها استفاده کند و به کاراکترهای ثانویه‌ی صفحه کلید دسترسی داشته باشد.
ابزارهای بهتر برای مدیریت دستگاه و کارایی بالاتر باتری:
سیستم عامل اندروید از آنجایی که کارایی بالایی از خود در انجام امور چند وظیفه‌ای نشان می‌دهد، مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. در اندروید نرم‌افزارها می‌توانند آزادانه در پشت زمینه فعال باشند، به همین خاطر همیشه مشکل مصرف انرژی باتری وجود داشته است. به خصوص اگر کاربر برنامه‌هایی را به کار گیرد که به طور حرفه‌ای طراحی نشده باشند این خطر محتمل‌تر است. نان زنجبیلی این امکان را به کاربر می‌دهد تا برنامه‌های جدیدی که مصرف زیاد انرژی دارند را تشخیص داده و در صورت تمایل نسبت به حذف آنها اقدام کند.
پشتیبانی از دوربین مکالمه تصویری:
گرچه تا اواسط سال 2010 میلادی طول کشید تا سرویس Google Talk از قابلیت چت ویدئویی بهره‌مند شود، اما نان زنجبیلی زیرساخت لازم برای پشتیبانی از این امکان را دارا می‌باشد و می‌تواند به خوبی از دوربین‌های چندگانه در یک دستگاه پشتیبانی کند. گوگل نیز با هوشمندی و دور‌اندیشی سخت‌افزار این دوربین‌ها را از قبل در گوشی Nexus S جای داده بود گرچه تا مدت‌ها کاربران نمی‌توانستند از آن استفاده کنند!
گوگل از عرضه نان زنجبیلی به عنوان فرصتی برای سفت کردن جای پای خود در بازار بازی‌های ویدئویی بر بستر تلفن‌های همراه بهره‌برداری کرد
از دیگر قابلیت‌های تازه‌ی نان زنجبیلی می‌توان به این موضوع اشاره کرد که در این نسخه گوگل توجه خود را بیشتر به توسعه دهندگان معطوف ساخته بود تا کاربران نهایی. برای اثبات این ادعا می‌توان به پشتیبانی از NFC اشاره کرد که در گوشی Nexus S وجود داشت. البته تا ماه‌ها، این قابلیت کارایی چندانی نداشت و تنها در برخی مراکز می‌شد از آن استفاده کرد. اما بعدتر گوگل از نسخه‌ی Sprint گوشی Nexus S برای راه‌اندازی کیف پول خود بهره برد، سیستم پرداخت ویژه‌ی موبایل که بسیاری از شرکت‌ها معتقدند آینده‌ی فناوری NFC در گروی آن خواهد بود و نان زنجبیلی زیرساخت لازم برای نیل به این مهم را دارا می باشد.
گوگل همچنین از عرضه نان زنجبیلی به عنوان فرصتی برای سفت کردن جای پای خود در بازار بازی‌های ویدئویی بر بستر تلفن‌های همراه بهره‌برداری کرد. در نسخه جدید به توسعه دهندگان اجازه‌ی دسترسی سطح پایین به مواردی چون صوت، کنترل وسیله، گرافیک و ذخیره‌سازی داده‌ها اعطا شده است، که به آنها امکان می‌دهد تا کدهایی بنویسند که نسبتا سریع‌تر عمل کرده و کلید موفقیت آنها برای ورود به بازار بازی‌های سه‌بعدی باشد.
نسخه 3.0 یا «شانه عسل»
اندروید نسخه 3 را می‌توان پدیده‌ای عجیب و کم نظیر دانست. سیستم عاملی که در حقیقت برای گوشی‌های هوشمند تلفن همراه نوشته شده بود، حالا توجه خود را به تبلت‌ها معطوف ساخته بود. به همین منظور گوگل رجعتی به موتورولا کرد، همان شرکتی که در ارائه اندروید 2.0 همکاری خوب و سازنده‌ای با آن داشت. آنها قصد داشتند تا دستگاهی در خانواده‌ی نکسوس بسازند تا کلیه قابلیت‌های برتر اندروید 3.0 را داشته باشد. که نهایتاً این همکاری به تولید تبلت Xoom منتج شد.
اندروید نسخه 3 را می‌توان پدیده‌ای عجیب و کم نظیر دانست. سیستم عاملی که در حقیقت برای گوشی‌های هوشمند تلفن همراه نوشته شده بود، حالا توجه خود را به تبلت‌ها معطوف ساخته بود
برخی از قابلیت‌های شانه عسل یا Honeycomb عبارتند از:
جایگزینی تم رنگی آبی به جای سبز:
رنگ سبز را می‌توان برای همیشه نماد اندروید دانست. لوگوی اندروید سبز روشن است و سایت رسمی این سیستم‌عامل نزد گوگل نیز به همین رنگ‌بندی مزین شده است. در این نسخه از اندروید گرچه رنگ سبز به کار گرفته شده است، اما از رنگ آبی زیبایی برای نشانگر میزان انرژی موجود در باتری و قدرت سیگنال بهره برداری شده است. ابزارک ساعت و مجموعه‌ی رنگ‌های به کار گرفته شده در بخش‌های مختلف نیز دارای تم رنگی آبی هستند.
بازطراحی صفحه خانگی و محل قرارگیری ابزارک‌ها:
به جای آنکه ابزارک‌ها را از بین فهرستی از آنها انتخاب کنید، شانه عسل محیط کاربرپسندتری را در نظر گرفته و قادر است تا پیش‌نمایشی از ماحصل نهایی را نیز برای هر یک از ابزارک‌های موجود نمایش دهد و به محظ آنکه کاربر ویجت مورد نظر خود را انتخاب نماید، می‌تواند آن را در یکی از پنج صفحه آغازین در نظر گرفته شده برای سیستم جای دهد. حتی وی می‌تواند نمای کوچک شده‌ی هر پنج پنل را در یک نظر دیده و صفحه مورد علاقه خود را برای ابزارک مزبور انتخاب نماید. گرچه اندروید همیشه از یک صفحه چهارخانه‌ی نامرئی برای جای دادن ابزارک‌ها بهره می‌برد، شانه عسل راه بهتری را در پیش گرفته است. بدین ترتیب زمانیکه کاربر یک ویجت خاص را انتخاب می‌کند، قادر است تا فضایی که اشغال می‌کند را ارزیابی کرده و با چشم باز آن را انتخاب نماید.
مرگ دکمه‌های فیزیکی:
در تبلت‌های مجهز به اندروید شانه عسل نیازی به دکمه‌های فیزیکی بر روی دستگاه و قابلیت‌هایی نظیر جستجو، منوها، خانه و بازگشت نیست. دکمه‌های مجازی اندروید 3 در نوار ویژه‌ای به نام نوار سیستمی (System Bar) جای می‌گیرند که در پایین صفحه نمایش قرار دارد. از آنجایی که این کلیدها مجازی هستند، سیستم عامل با انعطاف‌پذیری بیشتری می‌تواند آنها را نمایش داده یا مخفی نماید یا اینکه با توجه به فعالیت جاری آنها را تغییر دهد. از طرف دیگر این موضوع برای توسعه‌دهندگان سخت‌افزاری نیز بهتر است چرا که قادرند فضای بیشتری را به صفحه نمایش اختصاص دهند.
بهینه‌سازی قابلیت چندوظیفه‌ای:
در نسخه جدید اندروید قابلیت چندوظیفه‌ای به طرز بسیار خوبی بهبود یافته است. دکمه مجازی «برنامه‌های اخیر» (Recent Apps) که در پایین صفحه قرار گرفته است نشانگر فهرستی از برنامه‌های فعال (باز) است و همچنین محتویات صفحه‌ی هر یک از این برنامه‌ها را نشان می‌دهد. در نان زنجبیلی و پیش از آن، مشاهده‌ی برنامه‌های اخیر مستلزم نگهداشتن طولانی مدت دکمه خانه می‌شد، موردی که اغلب کاربران از آن بی‌اطلاع بوده یا آن را انجام نمی‌دادند، تازه این لیست تنها حاوی آیکن برنامه‌ها بود.
نمونه‌ای تازه از چینش برنامه‌ها:
شانه عسل با معرفی مفهوم تازه‌ای با عنوان «نوار فرمان» (Action Bar) همراه بود. بدین ترتیب یک نوار برای همیشه در بالای صفحه‌ی هر یک از برنامه‌ها جای می‌گرفت و توسعه دهندگان قادر بودند با استفاده از آن مواردی که بیشترین استفاده از آنها صورت گرفته را به مخاطب خود نشان دهند؛ که شامل گزینه‌ها، منوها و مواردی از این دست می‌شود به گونه‌ای که می‌توان آن را نوعی نوار وضعیت برای برنامه‌ها در نظر بگیریم. از این گذشته، شانه عسل با معرفی پشتیبانی از برنامه‌های چند ستونه چشم‌انداز بهتری را برای آینده‌ی سیستم عامل تبلت‌ها پیش‌روی ما قرار داد.
اندروید 3.1 و 3.2 با عنوان یکسان هر یک نسخه‌های اصلاحی بودند که برای اندروید 3.0 منتشر شدند. با این حال هر یک از این نسخه‌ها توانستند قابلیت‌های مهمی را از خود نشان دهند که به خصوص برای تبلت‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بودند. در نسخه 3.1 پشتیبانی از ویجت‌های صفحات خانگی قابل، تغییر ارائه شد (برای این منظور نشانه‌ی لنگر مانند ویژه‌ای نمایش داده می‌شد که کاربر می‌توانست برای ارزیابی اندازه از آن کمک بگیرد).
نسخه 4.0 یا «ساندویچ بستنی»
این نسخه از اندروید را اولین بار در گوشی Galaxy Nexus مشاهده کردیم، که رجعتی به برنامه نکسوس گوگل و همکاری مجدد این شرکت با سامسونگ کره جنوبی است. کمتر از یک سال قبل از آن این دو شرکت، گوشی Nexus S را همراه با اندروید نان زنجبیلی ارائه کرده بودند.
ساندویچ بستنی یا Ice Cream Sandwich را می‌توان بی شک بزرگترین تغییر اندروید در حوزه گوشی‌های هوشمند به شمار آورد
ساندویچ بستنی یا Ice Cream Sandwich را می‌توان بی شک بزرگترین تغییر اندروید در حوزه گوشی‌های هوشمند به شمار آورد.
البته بسیاری از قابلیت‌های جدید آن و طراحی اجزایش در زمان اندروید شانه عسل آغاز شد، دارای دکمه‌های مجازی است و تم رنگی آن از سبز به آبی گراییده شده است. از این گذشته به خوبی از ویجت‌ها و قابلیت چند وظیفه‌ای پشتیبانی می‌کند و قابلیت نمایش بندانگشتی لیست برنامه‌های باز به آن اضافه شده است.
کاربران همیشگی اندروید با فونت‌های بکار گرفته شده در این سیستم‌عامل به خوبی آشنایی دارند. گوگل برای ارائه حس بهتر به کاربرانش در این نسخه از فونت تازه‌ای با نام Roboto استفاده کرده است که قرار است به خوبی با صفحات نمایش با کیفیت امروزی همراه شد و به قول ماتیاس دوآرت (Matias Duarte)، مدیر طراحی پروژه اندروید، «حس بهتر آزادی و حجم بالای اطلاعات موجود را به کاربران ساندویچ بستنی ببخشد».
یکی از خصوصیات ویژه‌ی اندروید همان پنجره‌ی اعلانات است که با وجود تغییر و بروزرسانی در طراحی هنوز یکی از ویژگی‌های مهم این سیستم عامل به شمار می‌رود. در نسخه‌های پیشین کاربر تنها می‌توانست کلیه اطلاع‌رسانی‌های نمایش داده شده را پاک کند، در حالی که در این نسخه می‌تواند موارد دلخواه را پاک کرده یا اینکه کلیه آنها را از صفحه حذف کند.
گوگل خیلی بی سر و صدا مشغول بهبود صفحه کلید مجازی خود از زمان ارائه در نسخه کیک یزدی به بعد بود و در حقیقت می‌توان این مورد را یکی از مهمترین پیشرفت‌های نسخه ساندویچ بستنی به حساب آورد. طراحی فیزیکی و قالب کلیدها تا حد زیادی بدون تغییر باقی مانده است، اما اقدامات اصلاحی به خصوص در زمینه غلط یاب متن و پیشرفت در زمینه هوش مصنوعی و ارائه پیشنهاد لغات است. از این پس بود که وارد کردن متن، پشتیبانی از کلیپ‌بورد و کیفیت صفحه کلید مجازی اینچنین پیشرفته شد و مانند سایر برنامه‌های مشابه در بازار گردید.
برخی دیگر از قابلیت‌های تازه‌ی این نسخه از سیستم عامل اندروید عبارتند از:
ارتقای صفحه خانگی:
همانطور که اشاره شد، صفحه خانگی بسیاری از قابلیت‌های نسخه شانه عسل را در خود دارد و قابلیت‌های دیگری به آن اضافه شده است. از این پس می‌توان به سادگی و با کشیدن و رها کردن آیکون‌ها بر روی هم یک پوشه‌ی جدید ایجاد نمود. صفحه خانگی حتی دارای یک کادر ویژه برای موارد دلخواه است که به Favorites Tray معروف است.
میانبر برنامه‌های تلفن و مرورگر به طور دائمی به پایین صفحه متصل شده است. کادر مزبور نیز به کاربر اجازه می‌دهد تا میانبر برنامه‌های دلخواه را به آن منتقل کند. (که این میانبرها می‌تواند شامل برنامه‌های Phone ،People، پیام‌رسان (Messaging)، مرورگر با هر مورد دیگری باشد).
قابلیت Android Beam:
پشتیبانی از فناوری NFC پس از عرضه نسخه‌ی نان زنجبیلی و گوشی Nexus S بسیار چشمگیر شد اما به جز برنامه Google Wallet مورد کاربردی و عملی دیگری را نمی‌توان در این بین برشمرد که بتواند از چنین قابلیت‌هایی بهره ببرد. در این بین ICS نظر به تغییر این رویه دارد و به همین منظور قابلیت Android Beam را اضافه کرده است که به دو گوشی دارای چنین برنامه‌ای اجازه می‌دهد تا انتقال داده‌ها را به سادگی انجام دهند.
قفل تشخیص چهره:
علاوه بر قفل‌های الگویی و کلمه عبور که بر روی گوشی‌های اندرویدی قبلی نیز موجود بود، اندروید 4.0 قابلیت جدید قفل چهره را نیز ارائه کرده است، که در آن از دوربین مکالمه تصویری برای تشخیص چهره مالک گجت استفاده می‌شود. این یکی از جدیدترین قابلیت‌های اندروید ساندویچ بستنی است که بر امنیت استفاده از این گوشی‌ها افزوده است.
تحلیل میزان استفاده از پهنای باند:
همانطور که اندروید نان زنجبیلی مصرف بهینه انرژی باتری را مد نظر داشت، در اندروید 4.0 نیز همین اتفاق برای استفاده از پهنای باند صورت گرفته است. بدین ترتیب کاربر قادر خواهد بود تا میزان مصرف پهنای باند هر یک از برنامه ها را به صورت منفرد یا کلی تحلیل نموده و زیر نظر بگیرد.
برنامه‌ی جدید تقویم و مدیریت ایمیل:
برنامه جیمیل در اندروید 4.0 با بازطراحی مواجه شده و تجربه‌ی تازه‌ای را به کاربر خود اهدا می‌کند، از این پس این برنامه از قابلیت Action Bar پشتیبانی خواهد کرد. برنامه تقویم (Calendar) نیز برای نخستین بار رویکردی یکپارچه را در پیش خواهد گرفت که برای افرادی که به دنبال استفاده از چندین حساب کاربری در یک برنامه هستند گزینه‌ی خوب و قابل قبولی است.
نسخه 4.1 یا «آبنبات پاستیلی»
گوگل در نشست I/O سال 2012 از نسخه 4.1 سیستم عامل اندروید خود پرده برداری کرد. قابلیت‌های این نسخه نیز بسیار فراتر از آن عدد 0.1 است و می‌توان به نسبت نسخه ساندویچ بستنی ویژگی‌های بسیار بیشتری را در آن یافت. آبنبات پاستیلی یا Jelly Bean را می‌توان بازتعریف استراتژی گوگل در بازار تبلت‌ها دانست چرا که این نسخه از اندروید بر روی تبلت Nexus 7 ایسوس نصب شده است. از سوی دیگر با طراحی مجدد اجزای گوناگون، این آبنبات پاستیلی خوشمزه می‌تواند ارائه‌گر تجربه‌ی جدیدی به کاربران باشد.
آبنبات پاستیلی یا Jelly Bean را می‌توان بازتعریف استراتژی گوگل در بازار تبلت‌ها دانست چرا که این نسخه از اندروید بر روی تبلت Nexus 7 ایسوس نصب شده است
بیایید نیم نگاهی به این نسخه از سیستم‌عامل موبایل گوگل بیاندازیم و از صفحه‌ی خانگی بررسی را آغاز کنیم. در این بخش به نظر نمی‌رسد که تغییر محسوسی وجود داشته باشد، اما با نگاهی موشکافانه درمی‌یابیم که بهینه سازی‌هایی صورت پذیرفته است. (نشانگر ماوس را برروی تصویر بالا نگه دارید!) از این گذشته گوگل مدعی است که قابلیت‌های بصری و لمسی این سیستم عامل را با بکارگیری واحد گرافیک سه‌گانه ارتقا داده و بدین ترتیب بازنگاری کلیه تصاویر گرافیکی را به 16 میلی ثانیه تقلیل داده است. این برنامه در جهت حرکت نرم و روان در بین منوها و صفحات صورت پذیرفت، به «پروژه کَره» معروف شد. از این گذشته آنها مدعی انجام تغییرات مثبتی در بخش لمسی و ورود اطلاعات دستگاه هستند. از زمان ارائه اندروید، کارایی این سیستم عامل همیشه از نظر بخش لمسی عقب‌تر از iOS اپل بوده است، اما به نظر می‌رسد که گوگل می‌کوشد تا این اختلاف را از بین ببرد.
Google Now ویژگی بسیار مهمی است در نسخه ۴.۱ اندروید معرفی شد
بی‌شک Google Now یکی از بزرگترین و مهمترین بلندپروازی‌های گوگل است. اندروید هم‌اکنون به عنوان یک پلتفرم کامل محسوب می‌شود که قادر به پردازش انواع داده‌ها، زمانبدی امور، مکان، زمان و... است.
این سیستم عامل همچنین با بهره از زبان طبیعی برای جستجوهای خود و استفاده از طبیعی‌ترین سیستم گفتار به متن موجود بیشترین کارایی را به کاربران خویش بخشیده است. با آبنبات پاستیلی، برای نخستین بار کاربر حتی می‌توانند به صورت آفلاین نیز از قابلیت گفتار به متن بهره ببرد و این بدان معنی است که دیگر برای این منظور نیازی به اتصال به شبکه اینترنت نیست.
از دیگر قابلیت‌های اندروید 4.1 (آبناب پاستیلی) می‌توان به این موارد اشاره کرد:
بازطراحی فونت Roboto:
فونت خاص و زیبای اندروید که نخستین بار در اندروید 4.0 به کار گرفته شد دوباره دست‌خوش تغییر شده است. طراحی جدید آن در کل این رابط گرافیکی به کار گرفته شده است و برای نمونه در بخش Google Now از فونت ایتالیک آن استفاده می‌شود که حس تازه‌ای را به کاربر هدیه می‌کند.
توسعه و دستورپذیری بخش اعلانات:
سالها است که اندروید بهترین و انعطاف‌پذیرترین بخش اعلانات را داشته است که در اندروید 4.1 شاهد تقویت و کارایی بیش از پیش آن هستیم. بدین ترتیب توسعه دهندگان قادر به ایجاد بخش اعلاناتی پویا هستند که می‌تواند توسعه یافته و اطلاعات بیشتر و کنترل بالاتری را حتی بدون گشودن نرم‌افزارها در اختیار کاربر قراردهد. بخش اعلانات را می‌توان به صورت برنامه به برنامه نیز پیش‌برد، قابلیت کاربردی که نخستین بار در iOS 5 اپل از آن پرده‌برداری شد.
انعطاف‌پذیری ویجت‌ها:
قابلیت تغییر اندازه‌ی ویجت‌های صفحه خانگی نخستین مرتبه در اندروید 3.1 ارائه شد و این قابلیت در آبنبات پاستیلی بسیار توسعه یافته و کاربردی‌تر شد، به گونه‌ای که می‌توان آن را به صورت پویا تغییر اندازه داد. در این نسخه کاربر می‌تواند چندین ویجت را در یک صفحه جای دهد، چرا که با اضافه شدن ویجت جدید سایز کل ویجت‌های درون صفحه کوچک می‌شود تا فضای کافی به وجود آید. این قابلیت برای آیکون‌ها وجود ندارد.
پیش‌بینی متون:
تاکنون گوگل صفحه کلید مجازی اندروید را در هر نسخه از این سیستم عامل با تغییرات بسیار همراه کرده است. موضوعی که در اغلب گوشی‌ها به چشم نخورده است چرا که OEMها یا همان شرکای سخت‌افزاری نسخه تغییر یافته‌ی خود را بر بستر گجت منتشر می‌کنند. این بار، رویکرد اصلاحی متون تایپ شده از تشخیص غلط املایی کلمات به پیش بینی آنها معطوف شده است، قابلیتی که قرار است در گوشی‌های بلک‌بری 10 نیز باشد. حال صفحه کلید اندروید نیز می‌کوشد تا با بررسی نوشته‌های شما در مدتی خاص با بهره از قابلیت هوش مصنوعی، کلمات بعدی که در ذهن شما وجود دارد را حدس زده و در نوشتن متون یاری‌تان کند.
اندروید 4.2 با همان نام آبنبات پاستیلی
گوگل به همراه تلفن نکسوس ۴ و تبلت نکسوس ۱۰ از سیستم‌عامل اندروید 4.2 نیز پرده برداری کرد. گوکل اندروید 4.2 را «طعم تازه‌ای از آبنبات پاستیلی» می‌نامد و دلیل آن هم شباهت زیاد این نسخه نسبت به اندروید 4.1 است. اما این بدین معنی نیست که اندروید 4.2 فاقد قابلیت‌های اساسی و تازه است. در ادامه لیستی از قابلیت‌های جدید اندروید 4.2 را مشاهده می کنید:
اتصال بی‌سیم به تلویزیون از طریق Miracast
مهمترین قابلیت تازه اندروید ۴.۲، پشتیبانی از Miracast است، یک استاندارد برای پروتوکل نمایش وای‌فای که به ابزارهای تازه مانند نکسوس ۴ اجازه می‌دهد تا صدا یا تصویر را به تلویزیون منتقل و در آن پخش کنند. جعبه‌های Miracast برای تلویزیون‌های معمولی وجود دارند و کاربر می‌تواند با خرید آنها ارتباط بین تلفن و تلویزیون را برقرار کند. انتظار می‌رود گوگل این جعبه ها را با قیمت ۹۹ دلار وارد بازار کند. خوشبختانه قرار است به زودی تولیدکنندگان تلویزیون‌ها، سیستم Miracast را در درون محصولات خود جای دهند تا ارتباط بین تلفن و تلویزیون بدون نیاز به جعبه اضافی میسر شود. ال‌جی از همین الان متعهد شده که تلویزیون‌های تولیدی سال ۲۰۱۳ خود را با Miracast روانه بازار کند. این فناوری در اندروید ۴.۲ و برروی تلفن نکسوس ۴ به خوبی عمل می‌کند. به کمک این فناوری کاربر می‌تواند نرم افزار و بازی‌های مورد علاقه خود را برروی صفحه نمایش بزرگ‌تر تلویزیون اجرا نموده و از آن لذت ببرد.
ژست‌های تازه کی‌برد
اندروید ۴.۲ از ژست‌های تایپی تازه‌ای در کی‌برد بهره می‌برد. شما تنها کافی است تا انگشت خود را برروی حروف کلمه مورد نظر خود بکشید، تا سیستم کلمه مورد نظر شما را تشخیص دهد. همانطور که حتما حدس زده‌اید این قابلیت کاملا شبیه به آن چیزی است که پیش‌تر در کی‌برد Swype مشاهده کرده بودیم. علاوه بر این صفحه‌کلید اندروید ۴.۲ بصورت خودکار کلمات مکمل را نیز پیشنهاد می‌دهند. به عنوان مثال شما وقتی با کشیدن انگشتان خود برروی حروف، کلمه Good را تایپ می‌کنید کلمه Morning نیز پیش‌بینی شده و به شما پیشنهاد می‌شود.
عکاسی پاناروما
در نسخه جدید اندروید، حالت پاناروما با نام Photo Sphere اضافه شده است. دوربین به شما کمک می‌کند تا عکس‌های پشت سرهم و مرتبط با هم را گرفته تا یک عکس پاناروما خلق شود. این کار به آسانی هر چه تمام‌تر انجام می‌شود. نتیجه پاناروما نیز در یک عکس مسطح قابل مشاهده خواهد بود.
استفاده چندکاربر از یک تبلت
بالاخره در اندروید ۴.۲ قابلیت پشتیبانی از چند کاربر اضافه شده است، تا بتوانیم بصورت چندنفره و اشتراکی از یک تبلت استفاده کنیم. به این ترتیب هر کاربر نرم‌افزار و اطلاعات شخصی خود را خواهد داشت. گوگل این سیستم را به خوبی پیاده کرده و همه چیز را با دقت در نظر گرفته است. به عنوان مثال اگر یک کاربر یک نرم‌افزار را دانلود کرده باشد، کاربر دیگر مجبور به دانلود مجدد آن نرم‌افزار نیست و براحتی می‌تواند نرم‌افزار دانلود شده را نصب کند. حتی نتایج بازی‌ها نیز برای هر کدام از دو کاربر متفاوت است، مثلا اگر یک کاربر، مراحل مختلف یک بازی را طی کرده باشد، کاربر دیگر نمی‌تواند از امتیاز کاربر اول استفاده نموده و بازی را ادامه دهد.
نکته جالب دیگر در سیستم چندکاربره این است که اگر یک نرم‌افزار را در پس‌زمینه اجرا نموده و سپس با کاربر دیگر لاگین کنید، نرم‌افزار اجرا شده در اکانت کاربر اول به کار خود ادامه می‌دهد، به عنوان مثال اگر دانلود یک فایل را در اکانت کاربر اول شروع کنید و سپس با اکانت دیگری لاگین کنید، عملیات دانلود در پس زمینه ادامه می‌یابد.
از دیگر بهبود‌های قابل ذکر در اندروید ۴.۲ می‌توان به حالت Daydream که شبیه اسکرین‌سیور عمل می‌کند یا قابلیت انجام دستورات، مستقیما در قسمت اطلاع‌رسانی‌ها، امکان بزرگنمایی در هر قسمت از صفحه، اضافه کردن ویجت‌ها در صفحه قفل گوشی و دسترسی سریع به دوربین از طریق صفحه قفل اشاره کرد.
به نظر شما آینده‌ی اندروید چگونه خواهد بود؟ باید منتظر بود و دید که آیا این سیستم‌عامل محبوب می‌تواند رقبا را از صحنه خارج کند یا نه. شرکت گوگل هنوز اطلاع دقیقی درباره‌ی قابلیت‌هایی که برای اندروید بعدی در نظر گرفته اعلام نکرده است، اما آنچه که مشخص است آنکه اندروید می‌کوشد تا حوزه‌ی نفوذ خود را بیش از پیش گسترش داده و در انواع بیشتری از گوشی‌های تلفن همراه و تبلت‌ها جای گیرد. موردی که روی کاغذ عملی خواهد بود اما آیا در واقعیت نیز چنین خواهد شد؟ نظر شما چیست؟
اندروید 4.3 آبنبات پاستیلی
اندروید 4.3 به بهانه معرفی نسل دوم نکسوس 7 که با همکاری ایسوس تولید شده بود معرفی گردید. اندروید 4.3 تغییرات اساسی را ارائه نمی‌داد و فقط چندین بهینه‌سازی در عملکرد سیستم عامل و تعداد محدودی ویژگی جدید در رابط کاربری را شامل می‌گردید.
اندروید 4.3 آبنبات پاستیلی در روز ۲۴ جولای ۲۰۱۳ بر روی نکسوس 7 دوم معرفی گردید. این بروزرسانی فقط شامل برخی ویژگی های جزئی نسبت به نسخه قبلی اندروید است. پشتیبانی از چند کاربر با پروفایل‌های کاملا مجزا یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های اندروید 4.3 است.
گوگل مدت‌ها بود که سعی می‌کرد، تجربه بازی بر روی تبلت‌ها را بهبود بخشد و نسخه 4.3 آبنبات پاستیلی گامی مهم در این راستا محسوب می‌گشت، چرا که این سیستم عامل توان پشتیبانی از استاندارد گرافیکی OpenGL ES 3.0 (یک موتور نرم‌افزاری پیشرفته برای بازی) را با خود به همراه داشت. پس از این بود که اپل نیز پس از مدت کوتاهی با بروزرسانی سیستم عامل iOS، پشتیبانی از این موتور نرم‌افزاری را به دستگاه‌های خود اضافه کرد تا همچنان در صنعت بازی همراه، یکه‌تاز میدان باشد.
سایر قابلیت‌های اندروید 4.3 عبارتند از پشتیبانی از TRIM برای بهبود مدیریت منابع حافظه، بلوتوث هوشمند برای استفاده بهینه‌تر از لوازم جانبی کم مصرف، سیستم صوتی Virtual Sorround، شماره‌گیر هوشمندتر که شماره مدنظر کاربر را پیش‌بینی می کند و سرویس مکان‌یابی مبتنی بر Wi-Fi بهینه‌تر.
اندروید 4.3 در واقع پروژه تکمیل و تصحیح آبنبات پاستیلی بود که بهترین تجربه استفاده از اندروید آبنبات پاستیلی را بر روی دستگاه‌های مختلف ارائه می نمود.
اندروید 4.4 کیت‌کت
اکتبر ۲۰۱۳ زمان معرفی نسخه کاملا جدید و متفاوتی از سیستم عامل خوشمزه اندروید بود. کیت‌کت به همراه گوشی فوق‌العاده قدرتمند نکسوس ۵ معرفی گردید و این اولین باری بود که با همکاری یک برند دیگر، اندروید جدید خود را نام‌گذاری می‌نمود.
نستله، تولیدکننده بیسکوئیت‌های کاکائویی مشهور کیت‌کت به همکاری با گوگل پرداخت و این دو شرکت کمپین‌های تبلیغاتی مشترک بسیاری را نیز برپا نمودند.
اندروید 4.4 مهمترین تحول در ظاهر رابط کاربری سیستم عامل اندروید از زمان ارائه اندروید 4 ساندویچ بستنی، محسوب می‌شد. تم آبی رنگی که در نسخه‌های مختلف آبنبات پاستیلی شاهد آن بودیم به رنگ سفید تغییر کرده بود. آیکون‌ها بزرگ‌تر شده و نوار اطلاع‌رسانی‌ها و دکمه‌های لمسی کنترلی نیز از پس‌زمینه‌ای شفاف بهره می‌بردند. اپلیکیشن SMS حذف شده و وظیفه دریافت و ارسال پیام کوتاه بر عهده اپلیکیشن پیام‌رسان Hangouts قرار داده شده بود. امکان انتخاب اپلیکیشن‌های دیگر به عنوان کلاینت پیامک‌ها نیز امکان‌پذیر بود.
فونت Roboto به کار رفته در اندروید کیت‌کت بازطراحی شده و ظاهری مدرن‌تر را پیدا کرده بود. منوی اپلیکیشن‌ها دچار تغییرات بنیادین شده بود و از همه مهم‌تر Google Now با صفحه خانه اندروید یکپارچه شده بود.
کیت‌کت سیستم عاملی سریع‌تر و بهینه‌تر بوده که مصرف منایع در آن به شکل بهتری صورت می پذیرد
گوگل می‌گوید که «با اندروید کیت‌کت به دنبال ارائه تجربه کاربری عالی برای همه» است.
قابلیت‌های اندروید 4.4 کیت‌کت در استفاده بهینه و حداقلی از منابع سخت‌افزاری منجر به تشویق بیشتر تولیدکنندگان دستگاه‌های اندرویدی برای بروزرسانی دستگاه‌های قدیمی به اندروید کیت‌کت می‌گردد. این مهمترین اقدام گوگل برای حل مشکل بروزرسانی در دستگاه‌های اندرویدی است و انعطاف‌پذیری بالای اندروید کیت‌کت می‌تواند سرآغازی بر پایان مشکل بروزرسانی در اندروید باشد.
اندروید کیت‌کت مجهز به بک ویرایشگر تصویر قدرتمند است که دارای چندین فیلتر پیش‌فرض بوده و امکانات کاربردی زیادی را ارائه می نماید. همچنین تنظیمات حریم خصوصی که از زمان معرفی نسخه 4.3 به اندروید اضافه شده بود در نسخه 4.4 حذف شده است.
مهمترین ویژگی‌های اختصاصی اندروید 4.4 کیت‌کت عبارتند از: یکپارچه شدن Google Now با صفحه خانه، شماره‌گیر هوشمند کاملا جدید که بر اساس نیازهای کاربر تنظیم می‌گردد، اپلیکیشن‌های تمام صفحه به لطف نوار اطلاع‌رسانی و نوار کنترل شفاف، اپلیکیشن یکپارچه هنگ‌اوت برای تمام پیام‌رسانی‌ها، اپلیکیششن‌های «ساعت» و «دانلودها»ی بازطراحی شده، کیبورد جدید و پشتیبانی از Emoji ها و شکلک‌ها، بهینه‌سازی‌هایی در امکانات و بهره‌وری دستگاه‌های اندرویدی (مثل اضافه شدن اپلیکیشن Quicoffice و قابلیت‌های جدید Play Books و Play Newsstand) و پشتیبانی از عکاسی +HDR.
واژهٔ وب
واژهٔ وب (به معنی تار) در بسیاری از ترکیبات «اینترنتی» می‌آید. کم کم «وب» به‌عنوان واژهٔ بین‌المللی جا افتاده و به منظورهای مختلفی به کار می‌رود. این واژه معمولاً به صورت اشتباه به جای اینترنت به کار می‌رود اما وب در حقیقت یکی از خدماتی است که روی اینترنت ارایه می‌شود (مانند پست الکترونیکی).
همچنین، وب مخفف کلمه وب‌سایت (website) است. سایت یعنی مکان و منظور از وب‌سایت صفحات مرتبط است. در پارسی واژهٔ تارنما جایگزین وب‌سایت شده است.
تاریخچه
ایده اولیه در مورد تارِ گیتی‌گستر به سال ۱۹۸۰ (میلادی) برمی‌گردد. زمانی که در شهر سرن سوئیس، تیم برنرز لی شبکه ENQUIRE را ساخت (که به "Enquire Within Upon Everqthing CSS" اشاره داشت و همنام کتابی بود که وی از جوانی خود به یاد داشت. اگرچه آنچه وی ساخت با وب امروزی تفاوت‌های زیادی دارد اما ایده اصلی در آن گنجانده شده است (و حتی برخی از این ایده‌ها در پروژه بعدی برنرزلی پس از WWW یعنی وب معنایی به کار گرفته شد).
در مارس 1989، برنرزلی یک پیشنهاد را نوشت که به ENQUIRE اشاره داشت و یک سیستم اطلاعاتی پیشرفته را توصیف می‌کرد. وی با کمک رابرت کایلا، پیشنهاد طراحی تور جهان گستر را در 12 نوامبر 1990 ارائه کرد. اولین مرور وب جهان توسط برنرزلی با عنوانNEXTcube مورد استفاده قرار گرفت و وی اولین مرورگر وب و تور جهان گستر را در سال 1990 طراحی کرد.
در کریسمس 1990، برنرز لی همه ابزارهای لازم برای کار با وب را فراهم کرد
در 6 آگوست 1991 وی خلاصه‌ای از پروژه تور جهان گستر را در گروه خبری alt.hypertext پست کرد. در همین روز وب به عنوان یک خدمات عمومی روی اینترنت ارائه شد. مفهوم مهم ابر متن در پروژه‌های قدیمی‌تر مربوط به دهه 1960 مانند Project Xanadu مربوط به تد نلسون و NLS (سیستم آنلاین) مربوط به داگلاس انگلبارت مطرح شد.
موفقیت برنرزلی در ایجاد ارتباط بین ابر متن و اینترنت بود. در کتاب "بافتن تور" وی اذعان می‌کند که بارها از امکان برقراری ارتباط میان دو تکنولوژی صحبت کرده بود اما چون کسی به حرف‌هایش توجه نکرد وی خودش دست به کار شد و پروژه را به سرانجام رساند. وی در سیستم خود شاخص‌های منحصر به فرد جهانی برای شناسایی منابع موجود روی وب و دیگر مکان‌ها در نظر گرفت و آنها را شناسه منبع یکپارچه نامید.
تور جهان گستر با بقیه سیستم‌های ابر متنی موجود تفاوت‌هایی داشت:
WWW به لینکهای یک طرفه نیاز داشت و نه دوطرفه بنابراین فرد می‌توانست بدون آن که از جانب مالک منبع واکنشی صورت گیرد به منبع دسترسی پیدا کند. همچنین ابر متن مشکل پیاده‌سازی سرورهای وب و مرورگرها (در مقایسه با سیستم‌ها قبلی) را برطرف کرد اما در مقابل مشکل زمان در لینکهای قطع شده را ایجاد کرد. تور جهان گستر بر خلاف سیستم‌های قبلی مانند ابر کارت غیر انحصاری بود و این امکان را فراهم می‌کرد که سرورها و مرورگرهای مستقلی را ایجاد کرده و بدون هیچ محدودیتی آنها را به شبکه وصل کرد.
در 30 آوریل سال ۱۹۹۳ (میلادی)، CERN اعلام کرد که تور جهان گستر به صورت رایگان برای همه افراد قابل دسترسی است. این موضوع دو ماه پس از اعلام رایگان نبودن پروتکل گوفر مطرح می‌شد و در نتیجه تمایل به وب به شدت افزایش یافت. قبل از آن مرورگر وب معروفی به نامViolaWWW وجود داشت که بر اساس ابر کارت کار می‌کرد. نسخه گرافیکی تور جهان گستر با نام مرورگر وب موزائیک در سال 1993 توسط مرکز ملی برنامه‌های سوپرکامپیوتر که توسط مارک اندرسن راه اندازی شده بود مورد انتقاد شدید قرار گرفت. قبل از عرضه موزائیک، گرافیک و متن در صفحات وب از یکدیگر جدا بودند و در پروتکل‌های اینترنتی قبلی مانند پروتکل گوفر و مرور اطلاعات ناحیه وسیع گرافیک کاربرد زیادی نداشت. واسط کاربر گرافیکی موزائیک وب را به مشهورترین پروتکل اینترنتی تبدیل کرد.
اجزاء وب
تار گیتی‌گستر ترکیبی از چهار عنصر اصلی است:
hypertext یا بسامتن: فرمتی از اطلاعات که به افراد اجازه می دهد تا در محیط کامپیوتر با استفاده از ارتباط داخلی موجود میان دو متن از بخشی از سند به بخش دیگری از آن یا حتی سند دیگری مراجعه کنند و به اطلاعات جدیدی دسترسی پیدا کند.
URL: شناسه‌های منحصر به فردی که برای مشخص کردن محل حضور اطلاعات موجود روی شبکه (فایل کامپیوتری، سند یا منابع دیگر) به کار می روند.
مدل Client-Server یا مشتری-خدمت‌گزار: سیستمی که در آن نرم‌افزار یا کامپیوتر مشتری از نرم‌افزار یا کامپیوتر خدمت‌گزار تقاضای دریافت منابع اطلاعاتی مانند داده یا فایل می کند.
markup language یازبان علامتگذاری: کاراکترها یا کدهای موجود در متن که ساختار متن وب معنایی را مشخص می کنند.
معماری سیستم وب
کلاً از دیدگاه فنی سیستم وب در دو بخش سازماندهی می شود:
برنامه سمت سرویس دهنده ی وب و برنامه سمت مشتری وب
پایگاه اطلاعاتی توزیع شده از صفحات ابرمتن، فایل های داده مثل صدا، تصویر و بطور کل هر منبع
صفحه وب چیزی نیست مگر یک فایل متنی بسیار ساده که با یکی از زبان های نشانه گذاری ابرمتنی مثل HTML، XHTML ، DHTML یا XML تدوین می شود. کاری که مرورگر به عنوان مشتری وب انجام می دهد آن است که تقاضای دریافت یکی از صفحات یا فایل ها را در قالب قراردادی استاندارد (به نام پروتکل HTTP) به سمت سرویس دهنده ارسال کند. در سمت مقابل سرویس دهنده ی وب این تقاضا را پردازش کرده و در صورت امکان، فایل مورد نظر را برای مرورگر ارسال می کند. مرورگر پپس از دریافت فایل ابرمتنی ، آن را تفسیر کرده و به صورت صفحه آرایی شده روی خروجی نشان می دهد. اگر فایل ابرمتنی در جایی به فایل صدا یا تصویر پیوند خورده باشد آن ها نیز توسط مرورگر تقاضا شده و پس از دریافت در جای خود قرار می گیرند.
وب چگونه عمل می‌کند
برای مشاهده یک صفحه وب یا دیگر منابع اطلاعاتی روی تور جهان گستر معمولاً URL صفحه را در یک مرورگر وب وارد می‌کنیم و یا لینک ابر متن مربوط با آن صفحه یا منبع را انتخاب می‌کنیم. اولین گام که در پشت پرده انجام می‌شود اختصاص یک آدرس IP به بخش سرور URL است که توسط پایگاه داده توزیع شده اینترنت صورت می‌گیرد که به آن DNS می‌گویند.
در مرحله بعد یک درخواست HTTP به مرور وب در آن آدرس IP ارسال می‌شود و درخواست مشاهده صفحه ارائه می‌گردد. در صورتی که یک صفحه معمولی در خواست شده باشد متن HTML، تصاویر گرافیکی یا هر فایل دیگری که مربوط به آن صفحه است در اختیار مشتری (مرورگر وب) قرار می‌گیرد. سپس مرورگر وب صفحه HTML، و دیگر فایل‌های دریافت شده را ترجمه می‌کند. در نهایت "صفحه" مورد نظر مشتری در اختیار وی قرار می‌گیرد.
در تور جهان گستر، یک برنامه مشتری که عامل کاربر نام دارد منابع اطلاعاتی مانند صفحات وب یا فایل‌های کامپیوتری را با استفاده از URL از وب در خواست می‌کند. اگر عامل کاربر نوعی مرورگر وب باشد، اطلاعات را روی مانیتور نشان می‌دهد. کاربر می‌تواند با دنبال کردن لینکهای موجود در صفحه وب به بقیه منابع موجود روی تور جهان گستر دسترسی پیدا کند. همچنین می‌توان با پرکردن فرم‌های HTML و تحویل این فرم‌های وب می‌توان اطلاعات را بر اساس پروتکل انتقال ابرمتن به سرور وب برگرداند تا از آن ذخیره شده یا پردازش شوند. صفحات وب در کنار هم قرار گرفته و وب‌سایت‌ها را می سازند. عمل دنبال کردن ابرلینک از یک وب سایت به وب سایت دیگر را "مرور وب" یا " گشت و گذار" وب می‌نامند.
اصطلاح "گشت و گذار در اینترنت" اولین بار توسط جین آرمور پولی که یک کتابدار بود در مقاله یا به نام "Surfing the INTERNET" مطرح شد که ژوئن سال 1992 در "بولتن کتابخانه ویلسن" در دانشگاه مینوستا چاپ شد. اگر چه پولی مستقلاً از این کلمه استفاده کرد اما در یوزنت‌های مربوط به سال‌های 1991 و 1992 این کلمه دیده می‌شود و حتی عده‌ای می‌گویند که این کلمه در مجمع هکرها در دو سال قبل از آن به صورت شفاهی عنوان شده بود. پولی در تاریخ اینترنت به مادر اینترنت معروف است.
اغلب صفحات وب شامل ابر لینک‌هایی هستند که به صفحات و منابع اطلاعاتی مرتبط با آنها مانند صفحات دانلود، اسناد منابع، تعاریف و غیره منتهی می‌شوند. چنین مجموعه‌ای از منابع مفید و مرتبط با هم توسط لینکهای ابر متن به یکدیگر متصل شده‌اند را "وب" اطلاعات می‌نامند. قرار دادن این مجموعه منابع روی اینترنت شبکه‌ای را تولید کرد که در اوایل دهه 1990 توسط تیم برنرز لی، " تور جهان گستر" نامیده شد.
عملکرد برنامه ی سرویس دهنده و مشتری وب
در سمت سرویس دهنده ی وب، پروسه ای وجود دارد که دائماً به پورت شماره 80 گوش می دهد و منتظر تقاضای برقراری اتصال توسط مشتریان می ماند. دقت کنید که برنامه ی سرویس دهنده از سوکت های نوع استریم استفاده می کند و اتصال از نوع TCP است. فرامین و داده هایی که بین سرویس دهنده و مرورگر وب مبادله می شوند تماماً متنی هستند.(همانند سیستم پست الکترونیکی) پس از آنکه ،ژ\ بین برنامه ی سویس دهنده و مشتری برقرار شد برنامه ی مشتری حق دارد یک یا چندین تقاضا بفرستد و این تقاضا ها باید در قالب استاندارد HTTP باشد. سرویس دهنده، یکایک تقاضا ها را دریافت و پردازش و در صورت امکان آن ها را اجرا می کند.
کش (cache)
اگر کاربر پس از مدت زمان اندکی به سرعت به صفحه وب برگردد احتمال دارد که اطلاعات از سرور وب اصلی بازیابی نشوند. به طور پیش فرض، مرورگرهای همه منابع وب را روی هارد کامپیوتر مشتری، مخفی (کش) می‌کنند. مرورگر درخواست HTML را تنها در صورتی که نیاز به روزآوری داده‌های قبلی وجود داشته باشد ارسال می‌کند. در غیر این صورت از داده‌های کش استفاده می‌شود.
این عمل باعث کاهش ترافیک شبکه اینترنت می‌شود. تصمیم‌گیری در مورد انقضای زمان استفاده از منبع تصویر، CSS، فایل جاوا اسکریپت و همچنین HTML به صورت مستقل انجام می‌گیرد. بنابراین حتی در برخی از سایت‌های با محتوای پویا، بسیاری از منابع اطلاعاتی اصلی فقط در هر بار مراجعه عرضه می‌شوند. بهتر است طراحان وب سایت همه فایل‌های جاوا اسکریپت و CSS را درون تعدادی فایل سایت جمع‌آوری کنند تا کش های کاربران بتوانند از آنها استفاده کنند و بدین ترتیب زمان دانلود شدن صفحه و تعداد مراجعات به سرور کاهش یابد.
همچنین بخش‌های دیگری از اینترنت می‌توانند محتوای وب را کش (مخفی) کنند. یکی از بهترین این اجزاء دیوارهای آتش است که در شرکت‌ها و محیط‌های دانشگاهی کاربرد دارد و منابع وب درخواست شده توسط یک کاربر را برای همه کاربران کش می‌کند. با وجود آن که این قابلیت‌ها در اغلب مرورگرهای وب دیده می‌شود طراحان صفحات وب می‌توانند عناوین HTTP که توسط کاربر درخواست شده را کنترل کنند تا صفحات در مواردی که لازم نیست در کش ذخیره نشوند؛ مثلاً صفحات خبری و بانک‌ها.
بدین ترتیب می‌توانیم بین اعمال "دریافت" و "ارسال" HTTP تفاوت قائل شویم. در صورتی که همه شرایط محقق شود، داده‌هایی که توسط فرمان دریافت (GET) درخواست شده‌اند می‌توانند در کش ذخیره شوند در حالی که داده‌های به دست آمده پس از ارسال (posting) اطلاعات به سرور در کش ذخیره نمی‌شوند.
واژهٔ وب (به معنی تار) در بسیاری از ترکیبات «اینترنتی» می‌آید. کم کم «وب» به‌عنوان واژهٔ بین‌المللی جا افتاده و به منظورهای مختلفی به کار می‌رود. این واژه معمولاً به صورت اشتباه به جای اینترنت به کار می‌رود اما وب در حقیقت یکی از خدماتی است که روی اینترنت ارایه می‌شود (مانند پست الکترونیکی).
همچنین، وب مخفف کلمه وب‌سایت (website) است. سایت یعنی مکان و منظور از وب‌سایت صفحات مرتبط است. در پارسی واژهٔ تارنما جایگزین وب‌سایت شده است.
تاریخچه
ایده اولیه در مورد تارِ گیتی‌گستر به سال ۱۹۸۰ (میلادی) برمی‌گردد. زمانی که در شهر سرن سوئیس، تیم برنرز لی شبکه ENQUIRE را ساخت (که به "Enquire Within Upon Everqthing CSS" اشاره داشت و همنام کتابی بود که وی از جوانی خود به یاد داشت. اگرچه آنچه وی ساخت با وب امروزی تفاوت‌های زیادی دارد اما ایده اصلی در آن گنجانده شده است (و حتی برخی از این ایده‌ها در پروژه بعدی برنرزلی پس از WWW یعنی وب معنایی به کار گرفته شد).
در مارس 1989، برنرزلی یک پیشنهاد را نوشت که به ENQUIRE اشاره داشت و یک سیستم اطلاعاتی پیشرفته را توصیف می‌کرد. وی با کمک رابرت کایلا، پیشنهاد طراحی تور جهان گستر را در 12 نوامبر 1990 ارائه کرد. اولین مرور وب جهان توسط برنرزلی با عنوانNEXTcube مورد استفاده قرار گرفت و وی اولین مرورگر وب و تور جهان گستر را در سال 1990 طراحی کرد.
در کریسمس 1990، برنرز لی همه ابزارهای لازم برای کار با وب را فراهم کرد
در 6 آگوست 1991 وی خلاصه‌ای از پروژه تور جهان گستر را در گروه خبری alt.hypertext پست کرد. در همین روز وب به عنوان یک خدمات عمومی روی اینترنت ارائه شد. مفهوم مهم ابر متن در پروژه‌های قدیمی‌تر مربوط به دهه 1960 مانند Project Xanadu مربوط به تد نلسون و NLS (سیستم آنلاین) مربوط به داگلاس انگلبارت مطرح شد.
موفقیت برنرزلی در ایجاد ارتباط بین ابر متن و اینترنت بود. در کتاب "بافتن تور" وی اذعان می‌کند که بارها از امکان برقراری ارتباط میان دو تکنولوژی صحبت کرده بود اما چون کسی به حرف‌هایش توجه نکرد وی خودش دست به کار شد و پروژه را به سرانجام رساند. وی در سیستم خود شاخص‌های منحصر به فرد جهانی برای شناسایی منابع موجود روی وب و دیگر مکان‌ها در نظر گرفت و آنها را شناسه منبع یکپارچه نامید.
تور جهان گستر با بقیه سیستم‌های ابر متنی موجود تفاوت‌هایی داشت:
WWW به لینکهای یک طرفه نیاز داشت و نه دوطرفه بنابراین فرد می‌توانست بدون آن که از جانب مالک منبع واکنشی صورت گیرد به منبع دسترسی پیدا کند. همچنین ابر متن مشکل پیاده‌سازی سرورهای وب و مرورگرها (در مقایسه با سیستم‌ها قبلی) را برطرف کرد اما در مقابل مشکل زمان در لینکهای قطع شده را ایجاد کرد. تور جهان گستر بر خلاف سیستم‌های قبلی مانند ابر کارت غیر انحصاری بود و این امکان را فراهم می‌کرد که سرورها و مرورگرهای مستقلی را ایجاد کرده و بدون هیچ محدودیتی آنها را به شبکه وصل کرد.
در 30 آوریل سال ۱۹۹۳ (میلادی)، CERN اعلام کرد که تور جهان گستر به صورت رایگان برای همه افراد قابل دسترسی است. این موضوع دو ماه پس از اعلام رایگان نبودن پروتکل گوفر مطرح می‌شد و در نتیجه تمایل به وب به شدت افزایش یافت. قبل از آن مرورگر وب معروفی به نامViolaWWW وجود داشت که بر اساس ابر کارت کار می‌کرد. نسخه گرافیکی تور جهان گستر با نام مرورگر وب موزائیک در سال 1993 توسط مرکز ملی برنامه‌های سوپرکامپیوتر که توسط مارک اندرسن راه اندازی شده بود مورد انتقاد شدید قرار گرفت. قبل از عرضه موزائیک، گرافیک و متن در صفحات وب از یکدیگر جدا بودند و در پروتکل‌های اینترنتی قبلی مانند پروتکل گوفر و مرور اطلاعات ناحیه وسیع گرافیک کاربرد زیادی نداشت. واسط کاربر گرافیکی موزائیک وب را به مشهورترین پروتکل اینترنتی تبدیل کرد.
اجزاء وب
تار گیتی‌گستر ترکیبی از چهار عنصر اصلی است:
hypertext یا بسامتن: فرمتی از اطلاعات که به افراد اجازه می دهد تا در محیط کامپیوتر با استفاده از ارتباط داخلی موجود میان دو متن از بخشی از سند به بخش دیگری از آن یا حتی سند دیگری مراجعه کنند و به اطلاعات جدیدی دسترسی پیدا کند.
URL: شناسه‌های منحصر به فردی که برای مشخص کردن محل حضور اطلاعات موجود روی شبکه (فایل کامپیوتری، سند یا منابع دیگر) به کار می روند.
مدل Client-Server یا مشتری-خدمت‌گزار: سیستمی که در آن نرم‌افزار یا کامپیوتر مشتری از نرم‌افزار یا کامپیوتر خدمت‌گزار تقاضای دریافت منابع اطلاعاتی مانند داده یا فایل می کند.
markup language یازبان علامتگذاری: کاراکترها یا کدهای موجود در متن که ساختار متن وب معنایی را مشخص می کنند.
معماری سیستم وب
کلاً از دیدگاه فنی سیستم وب در دو بخش سازماندهی می شود:
برنامه سمت سرویس دهنده ی وب و برنامه سمت مشتری وب
پایگاه اطلاعاتی توزیع شده از صفحات ابرمتن، فایل های داده مثل صدا، تصویر و بطور کل هر منبع
صفحه وب چیزی نیست مگر یک فایل متنی بسیار ساده که با یکی از زبان های نشانه گذاری ابرمتنی مثل HTML، XHTML ، DHTML یا XML تدوین می شود. کاری که مرورگر به عنوان مشتری وب انجام می دهد آن است که تقاضای دریافت یکی از صفحات یا فایل ها را در قالب قراردادی استاندارد (به نام پروتکل HTTP) به سمت سرویس دهنده ارسال کند. در سمت مقابل سرویس دهنده ی وب این تقاضا را پردازش کرده و در صورت امکان، فایل مورد نظر را برای مرورگر ارسال می کند. مرورگر پپس از دریافت فایل ابرمتنی ، آن را تفسیر کرده و به صورت صفحه آرایی شده روی خروجی نشان می دهد. اگر فایل ابرمتنی در جایی به فایل صدا یا تصویر پیوند خورده باشد آن ها نیز توسط مرورگر تقاضا شده و پس از دریافت در جای خود قرار می گیرند.
وب چگونه عمل می‌کند
برای مشاهده یک صفحه وب یا دیگر منابع اطلاعاتی روی تور جهان گستر معمولاً URL صفحه را در یک مرورگر وب وارد می‌کنیم و یا لینک ابر متن مربوط با آن صفحه یا منبع را انتخاب می‌کنیم. اولین گام که در پشت پرده انجام می‌شود اختصاص یک آدرس IP به بخش سرور URL است که توسط پایگاه داده توزیع شده اینترنت صورت می‌گیرد که به آن DNS می‌گویند.
در مرحله بعد یک درخواست HTTP به مرور وب در آن آدرس IP ارسال می‌شود و درخواست مشاهده صفحه ارائه می‌گردد. در صورتی که یک صفحه معمولی در خواست شده باشد متن HTML، تصاویر گرافیکی یا هر فایل دیگری که مربوط به آن صفحه است در اختیار مشتری (مرورگر وب) قرار می‌گیرد. سپس مرورگر وب صفحه HTML، و دیگر فایل‌های دریافت شده را ترجمه می‌کند. در نهایت "صفحه" مورد نظر مشتری در اختیار وی قرار می‌گیرد.
در تور جهان گستر، یک برنامه مشتری که عامل کاربر نام دارد منابع اطلاعاتی مانند صفحات وب یا فایل‌های کامپیوتری را با استفاده از URL از وب در خواست می‌کند. اگر عامل کاربر نوعی مرورگر وب باشد، اطلاعات را روی مانیتور نشان می‌دهد. کاربر می‌تواند با دنبال کردن لینکهای موجود در صفحه وب به بقیه منابع موجود روی تور جهان گستر دسترسی پیدا کند. همچنین می‌توان با پرکردن فرم‌های HTML و تحویل این فرم‌های وب می‌توان اطلاعات را بر اساس پروتکل انتقال ابرمتن به سرور وب برگرداند تا از آن ذخیره شده یا پردازش شوند. صفحات وب در کنار هم قرار گرفته و وب‌سایت‌ها را می سازند. عمل دنبال کردن ابرلینک از یک وب سایت به وب سایت دیگر را "مرور وب" یا " گشت و گذار" وب می‌نامند.
اصطلاح "گشت و گذار در اینترنت" اولین بار توسط جین آرمور پولی که یک کتابدار بود در مقاله یا به نام "Surfing the INTERNET" مطرح شد که ژوئن سال 1992 در "بولتن کتابخانه ویلسن" در دانشگاه مینوستا چاپ شد. اگر چه پولی مستقلاً از این کلمه استفاده کرد اما در یوزنت‌های مربوط به سال‌های 1991 و 1992 این کلمه دیده می‌شود و حتی عده‌ای می‌گویند که این کلمه در مجمع هکرها در دو سال قبل از آن به صورت شفاهی عنوان شده بود. پولی در تاریخ اینترنت به مادر اینترنت معروف است.
اغلب صفحات وب شامل ابر لینک‌هایی هستند که به صفحات و منابع اطلاعاتی مرتبط با آنها مانند صفحات دانلود، اسناد منابع، تعاریف و غیره منتهی می‌شوند. چنین مجموعه‌ای از منابع مفید و مرتبط با هم توسط لینکهای ابر متن به یکدیگر متصل شده‌اند را "وب" اطلاعات می‌نامند. قرار دادن این مجموعه منابع روی اینترنت شبکه‌ای را تولید کرد که در اوایل دهه 1990 توسط تیم برنرز لی، " تور جهان گستر" نامیده شد.
عملکرد برنامه ی سرویس دهنده و مشتری وب
در سمت سرویس دهنده ی وب، پروسه ای وجود دارد که دائماً به پورت شماره 80 گوش می دهد و منتظر تقاضای برقراری اتصال توسط مشتریان می ماند. دقت کنید که برنامه ی سرویس دهنده از سوکت های نوع استریم استفاده می کند و اتصال از نوع TCP است. فرامین و داده هایی که بین سرویس دهنده و مرورگر وب مبادله می شوند تماماً متنی هستند.(همانند سیستم پست الکترونیکی) پس از آنکه ،ژ\ بین برنامه ی سویس دهنده و مشتری برقرار شد برنامه ی مشتری حق دارد یک یا چندین تقاضا بفرستد و این تقاضا ها باید در قالب استاندارد HTTP باشد. سرویس دهنده، یکایک تقاضا ها را دریافت و پردازش و در صورت امکان آن ها را اجرا می کند.
کش (cache)
اگر کاربر پس از مدت زمان اندکی به سرعت به صفحه وب برگردد احتمال دارد که اطلاعات از سرور وب اصلی بازیابی نشوند. به طور پیش فرض، مرورگرهای همه منابع وب را روی هارد کامپیوتر مشتری، مخفی (کش) می‌کنند. مرورگر درخواست HTML را تنها در صورتی که نیاز به روزآوری داده‌های قبلی وجود داشته باشد ارسال می‌کند. در غیر این صورت از داده‌های کش استفاده می‌شود.
این عمل باعث کاهش ترافیک شبکه اینترنت می‌شود. تصمیم‌گیری در مورد انقضای زمان استفاده از منبع تصویر، CSS، فایل جاوا اسکریپت و همچنین HTML به صورت مستقل انجام می‌گیرد. بنابراین حتی در برخی از سایت‌های با محتوای پویا، بسیاری از منابع اطلاعاتی اصلی فقط در هر بار مراجعه عرضه می‌شوند. بهتر است طراحان وب سایت همه فایل‌های جاوا اسکریپت و CSS را درون تعدادی فایل سایت جمع‌آوری کنند تا کش های کاربران بتوانند از آنها استفاده کنند و بدین ترتیب زمان دانلود شدن صفحه و تعداد مراجعات به سرور کاهش یابد.
همچنین بخش‌های دیگری از اینترنت می‌توانند محتوای وب را کش (مخفی) کنند. یکی از بهترین این اجزاء دیوارهای آتش است که در شرکت‌ها و محیط‌های دانشگاهی کاربرد دارد و منابع وب درخواست شده توسط یک کاربر را برای همه کاربران کش می‌کند. با وجود آن که این قابلیت‌ها در اغلب مرورگرهای وب دیده می‌شود طراحان صفحات وب می‌توانند عناوین HTTP که توسط کاربر درخواست شده را کنترل کنند تا صفحات در مواردی که لازم نیست در کش ذخیره نشوند؛ مثلاً صفحات خبری و بانک‌ها.
بدین ترتیب می‌توانیم بین اعمال "دریافت" و "ارسال" HTTP تفاوت قائل شویم. در صورتی که همه شرایط محقق شود، داده‌هایی که توسط فرمان دریافت (GET) درخواست شده‌اند می‌توانند در کش ذخیره شوند در حالی که داده‌های به دست آمده پس از ارسال (posting) اطلاعات به سرور در کش ذخیره نمی‌شوند.